ANKARA | 23 Mayıs 2025 — TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda müzakereleri süren “Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”nin resmî etki analizi, yerel yönetimlerden spora, eğitimden savunmaya kadar geniş bir yelpazede mevcut durumu ve öngörülen değişiklikleri ortaya koydu.
-
Belediye yapısı: Türkiye’de 1 403 belediye tüzel kişiliğinin 400’ü belde statüsünde bulunuyor; bunlardan 90’ının nüfusu 2 binin altında.
-
Spor Toto bayileri: 15 Mayıs 2025 itibarıyla 4 701 noktada toplam 7 242 fiziki Spor Toto bayisi faaliyet gösteriyor. Bu yıl 917 yeni bayi açılırken, 959 bayinin ruhsatı iptal edildi.
-
Mayın temizleme muafiyeti: İnsani amaçlı mayın veya patlamamış mühimmat temizliğinde kullanılacak araç, makine, teçhizat ve eğitimli hayvanlar, gümrük vergisinden muaf tutulacak. 2016-2023 arasında bu kapsamda 2 259 malzemenin giriş-çıkışı gerçekleşti.
-
Yabancı akademisyenler: Devlet üniversitelerinde görev yapan 1 440 yabancı uyruklu öğretim elemanı, toplam dolu kadronun %0,95’ini oluşturuyor. Bunların 114’ü profesör, 112’si doçent, 423’ü doktor öğretim üyesi, 791’i öğretim görevlisi.
-
KKTC yurtları: Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın KKTC’de işlettiği 5 yurt müdürlüğünde 7 041 öğrenci barınıyor; 52 personel geçici görevle bulundu.
-
Gelibolu Tarihî Alan Başkanlığı: 2024’te Çanakkale’deki özel idare, belediye ve ticaret odasından toplam 15 531 081 TL bütçe aktarımı yapıldı. Aynı yıl 2 737 472 TL kamulaştırma bedeli ödenirken, 10 552 TL damga vergisi ve 109 498 TL harç muafiyet kapsamında değerlendirildi. Müze girişlerinden elde edilen 2 272 250 TL gelirin %5’i olan 113 612 TL de belediye payı muafiyetine tabi tutuldu.
-
KİT yapılanması: Teklif, iktisadi devlet teşekküllerine ek olarak kamu iktisadi kuruluşlarının da anonim şirket statüsünde kurulabilmesine imkân tanıyor. Hâlihazırda 19 KİT’in 17’si iktisadi devlet teşekkülü, 2’si kamu iktisadi kuruluşu; 17 teşekkülün 9’u genel müdürlük, 8’i AŞ statüsünde faaliyet gösteriyor.
Komisyon görüşmelerinde milletvekillerinin, teklifin özellikle yerel yönetimler ve kamu iktisadi teşebbüsleri üzerindeki uzun vadeli etkilerini ayrıntılı olarak ele alması bekleniyor.
